Zagadka kryminalna
Ciało na chodniku przed eleganckim apartamentowcem zauważył wczesnym rankiem przypadkowy przechodzień. Na miejscu wypadku po chwili zjawiła się wezwana przez niego karetka. Ratownicy widząc liczne obrażenia, w tym urazy głowy, jakie odniosła kobieta, od początku nie byli dobrej myśli. Mimo to przez ponad czterdzieści minut prowadzili reanimację. Na koniec lekarz dowodzący ekipą z karetki stwierdził, że trzeba się poddać.
- Niestety, - zwrócił się do inspektora Jankowskiego, który przybył na miejsce wkrótce po karetce i z boku przyglądał się akcji ratunkowej. – My już nic tu nie możemy zdziałać. Teraz to robota dla was i prokuratora.
- Co jej się stało? – zapytał policjant. – Ktoś ją napadł?
- Nie sądzę. – odpowiedział lekarz. – Oczywiście, ostatecznych wniosków dostarczy sekcja zwłok, ale mnie to wygląda na upadek z dużej wysokości. Liczne złamania kości, potrzaskana czaszka i sądząc po krwotoku, również poważne uszkodzenia narządów wewnętrznych. Gdyby ją ktoś napadł i pobił to obrażenia nie byłyby tak rozległe.
Inspektor spojrzał w górę na fasadę budynku i wetchnął. Wyglądało na to, że będzie musiał prowadzić śledztwo w sprawie morderstwa. Wszystkie okna w sześciopiętrowym apartamentowcu wyglądały na szczelnie zamknięte, a samobójcy raczej nie zamykają za sobą okien. Ustalił z lekarzem, że karetka zabierze ciało do Instytutu Medycyny Sądowej kiedy tylko policja wykona dokumentację fotograficzną. Minęła siódma rano, lada chwila ulica miała się zapełnić ludźmi, w tym dziećmi spieszącymi do szkoły i należało zrobić co można aby oszczędzić mieszkańcom miasta makabrycznego widoku. Fragment zakrwawionego chodnika otoczono parawanem z napisem „Wypadek”. Podczas gdy ratownicy umieszczali ciało ofiary na noszach inspektor Jankowski zadał lekarzowi kilka pytań.
- Doktorze, wiem że ostatecznych odpowiedzi udzieli sekcja, ale pomogłoby mi na tym etapie śledztwa gdybym wiedział kiedy zginęła. Może pan to wstępnie określić?
- Myślę, że upadła i zginęła na miejscu krótko przed naszym przyjazdem. Ranek jest dość chłodny, a kiedy podejmowaliśmy reanimację była jeszcze całkiem ciepła.
- Czyli piąta, wpół do szóstej?
- Mniej więcej w tym przedziale. Trudno będzie określić dokładniej.
- Ma na sobie wieczorową sukienkę. – zauważył inspektor. –Wygląda na to, że nie przespała tej nocy. Chyba jakiś późny powrót z imprezy. Gdyby była rannym ptaszkiem, to raczej ubrałaby na siebie coś innego. I jeszcze jedno, doktorze. Kiedy przyjechaliście to nie leżała w pobliżu jakaś torebka czy coś w tym rodzaju? W tej sukni, jaką denatka ma na sobie, zdaje się nie ma żadnych kieszeni ani innego miejsca gdzie dałoby się trzymać dokumenty.
- Znaleźliśmy ją w tym miejscu w pozycji, jaka pasuje do położenia ciała po upadku z wysoka. Żadnych przedmiotów w pobliżu nie zauważyłem.
- A buty? – zapytał inspektor. – Nie ma ich na nogach. To zrozumiałe, bo mogły spaść przy upadku, ale powinny leżeć gdzieś w pobliżu.
- Nie było butów. – odpowiedział doktor. – Spadła na bosaka, chyba że jakaś ludzka hiena ukradła obuwie zanim się tu zjawiliśmy. Natomiast wracając do dokumentów to ma pan rację, nie miała ich przy sobie. W tej sukni rzeczywiście nie ma żadnych kieszonek. Zauważylibyśmy podczas reanimacji.
- Wobec tego będzie problem z identyfikacją. – stwierdził inspektor.
Jego uwagę usłyszał mężczyzna stojący w grupce ludzi przypatrujących się działaniom ratowników medycznych i policjantów.
- Ja ją znam. – powiedział do inspektora. – Właściwie to nie znam, ale wiem kto to jest. Mieszka to znaczy, mieszkała w tym samym budynku co ja. – wskazał na górujący nad chodnikiem apartamentowiec.
- Zna pan nazwisko? – zapytał Jankowski.
- Tak, to Justyna Dębińska, znana pisarka. Zajmowała penthouse na ostatnim piętrze.
Inspektor ponownie spojrzał w górę na fasadę budynku. Z dołu nie było widać, że na dachu znajduje się taras, a pośrodku niego eleganckie mieszkanie o ścianach na tyle cofniętych w stosunku do fasady, że nie dało się ich dostrzec z chodnika. Jeśli ta kobieta wypadła z najwyższego pietra, to wyjaśniało to fakt, że wszystkie okna na niższych piętrach były pozamykane. Jankowski doszedł do wniosku, że skoro nie ma pewności, czy denatka wyskoczyła sama, czy może ktoś ją wypchnął to należy pilnie obejrzeć jej mieszkanie. Być może zachowały się jakieś ślady, które pozwolą ustalić co się stało. Podszedł do dwu policjantów, z którymi przyjechał na miejsce wypadku.
- Sprawdziliście dokładnie teren i zabezpieczyliście ślady?
- Tak, panie inspektorze. To znaczy sprawdziliśmy ale nie było czego zabezpieczać. Oprócz ciała i krwi na chodniku niczego niezwykłego tu nie ma.
Inspektor polecił jednemu z aspirantów pilnować ogrodzonego parawanem terenu do przybycia prokuratora, a drugiemu kazał iść ze sobą. Udali się do wejścia do apartamentowca pilnowanego przez portiera. Wylegitymowali się i zapytali czy na portierni znajdują się zapasowe klucze do mieszkania na szczycie budynku. Kiedy okazało się, że tak, polecili portierowi aby je zabrał i udał się z nimi na górę. Wysiedli z windy. Na ostatnim piętrze znajdowało się tylko jedno mieszkanie, więc nie było wątpliwości do których drzwi się skierować. Inspektor Jankowski głośno zapukał i zawołał „Policja! Proszę otworzyć!”. Po chwili powtórzył pukanie i okrzyk. Ponieważ nie było odpowiedzi kazał portierowi otwierać. Na wszelki wypadek wyjął i odbezpieczył służbowy pistolet. Jeśli pani Justyna nie postanowiła z własnej woli opuścić mieszkania nietypową drogą, to nie można było wykluczyć, że ktoś kto jej w tym pomógł nadal znajduje się w środku. Po wejściu do holu pierwszą rzeczą, jaka rzuciła się policjantom w oczy były otwarte drzwi na taras. Najpierw sprawdzili dokładnie czy kogoś nie ma w środku. Zaglądali do szaf, schowków i we wszystkie zakamarki, gdzie było dość miejsca aby ktoś mógł się ukryć Apartament był jednak pusty. Dopiero po stwierdzeniu tego Jankowski wyszedł na taras. Tam również nikogo nie znalazł. Wychylił się przez balustradę i spojrzał na grupkę gapiów, którzy nadal, nie wiadomo na co licząc, stali w pobliżu rozłożonego na trotuarze parawanu. Przyjrzał się dokładniej balustradzie i podłodze tarasu szukając jakichś śladów ale gołym okiem niczego nie dostrzegł. Na odciski palców i całą pozostałą technikę przyjdzie czas. Inspektor wrócił do wnętrza. Dopiero teraz zauważył, że na eleganckim biureczku w przylegającym do sypialni gabinecie stoi laptop, na którym migały jakieś wzorki generowane przez ściemniacz ekranu. Ocenił, że mieszkanie wraz z wyposażeniem musiało być warte ze dwa miliony. Z tego co słyszał, literaci rzadko byli milionerami, więc nasuwało się pytanie w jaki sposób pani Justyna dorobiła się takiego lokum. W każdym razie śmierć znanej, i najwyraźniej zamożnej, pisarki z pewnością wzbudzi zainteresowanie mediów, więc śledztwo będzie należało prowadzić starannie. Trzeba będzie zacząć od zdjęcia odcisków palców, śladów DNA i tak dalej. Zamknięte drzwi wejściowe do pustego mieszkania i otwarte drzwi na taras wskazywały na samobójstwo, tym bardziej, że klucze od drzwi zewnętrznych wisiały na haczyku w holu, najwyraźniej odwieszone tam przez Dębińską po powrocie. Wskazywało to, że nikt nie mógł wyjść z mieszkania i zamknąć go od zewnątrz używając kluczy właścicielki. Nie dało się jednak wykluczyć, że ktoś, kto posiadał drugi komplet opuścił mieszkanie po dokonaniu morderstwa. Jankowski zwrócił się do aspiranta:
- Chcę mieć na jutro wszystkie informacje o denatce. Rodzina, inne osoby, z którymi utrzymywała kontakty, zwłaszcza na tyle bliskie, że mogła im udostępnić klucze do mieszkania.
Zarówno aspirant jak i lekarze medycyny sądowej starannie i szybko wywiązali się z obowiązków. Protokół z sekcji zwłok stwierdzał, że obrażenia są typowe dla upadku z dużej wysokości. Na ciele denatki nie znaleziono śladów walki, pod jej paznokciami nie było żadnych fragmentów skóry ewentualnego napastnika. Badanie krwi wykazało jedynie niewielką zawartość alkoholu, daleko za małą aby kobieta mogła utracić kontrolę nad sobą. Nie znaleziono też żadnych innych substancji, którymi mogłaby zostać odurzona. Wyniki te wzmacniały teorię o samobójstwie. Pozostawało ustalenie motywu.
Z informacji zgromadzonych przez aspiranta wynikało, że Justyna Dębińska pochodziła z Dolnego Śląska. Jej rodzice zmarli kilka lat wcześniej, rodzeństwa nie posiadała. Tyle wynikało z oficjalnych baz danych. Dalsze informacje można było z łatwością znaleźć w internecie. Denatka była popularną pisarką. Jej powieści nie cieszyły się uznaniem krytyki lecz sprzedawały się w dużych nakładach. Nawet na plotkarskich portalach nie było wzmianki o żadnym mężczyźnie, który byłby uważany za partnera powieściopisarki. Przez kontakt z wydawnictwem udało się ustalić, że osobą, która utrzymywała najbliższy kontakt ze zmarłą była jej agentka Jolanta Sosnowicz. Inspektor Jankowski podjął decyzję o jej przesłuchaniu. Po spełnieniu formalności w postaci zaprotokołowania personaliów, wieku, zawodu i tym podobnych danych inspektor przeszedł do rzeczy.
- Mam przykry obowiązek ustalenia okoliczności śmierci pani Justyny Dębińskiej. W tej chwili wiele wskazuje na samobójstwo ale nie możemy jeszcze wykluczyć innych możliwości. Mamy nadzieję, że pani wyjaśnienia nam pomogą. Co łączyło panią z Justyną Dębińską?
- Byłam jej agentką, to znaczy reprezentowałam ją wobec wydawnictw i w ogóle dbałam o jej interesy. Dzięki temu ona mogła się skoncentrować na pisaniu.
- Czy można powiedzieć, że panie się przyjaźniły? To znaczy czy Dębińska opowiadała pani o sprawach osobistych, zwierzała się ze swoich nastrojów i tak dalej?
- Łączyły nas przede wszystkim sprawy zawodowe. Ale oczywiście, po tylu latach współpracy nasza relacja była dość bliska. Chyba można to określić przyjaźnią.
- Czy miała pani klucze do jej mieszkania?
- Klucze? Nie, oczywiście że nie. Po co miałabym je mieć?
- Czasem udostępnia się klucze komuś zaufanemu na tak zwany wszelki wypadek. Jakieś zalanie pod nieobecność właściciela, te sprawy.
- Nie było takiej potrzeby. Zapasowe klucze na takie okoliczności zawsze były na portierni apartamentowca.
- A czy był ktoś inny kto miał w posiadaniu klucze do jej mieszkania?
- Nic mi o tym nie wiadomo. A przypuszczam, że gdyby tak było to mogłabym się domyślić. Klucze od mieszkania powierza się raczej osobie bliskiej. A Justyna nie była z nikim na tyle blisko. W ogóle była osobą trudno nawiązującą relacje. Typ samotniczki skoncentrowanej na pisarstwie. Nie zabiegała o popularność. Była dość nieufna wobec ludzi usiłujących się do niej zbliżyć. Obawiała się, że komuś może chodzić o jej pieniądze.
- Właśnie. – powiedział inspektor. – Miałem zapytać o jej finanse. Apartament, w którym mieszkała musiał sporo kosztować. Czy tyle zarabiała na pisarstwie, czy może miała inne źródła dochodu?
- Nie wiem nic o innych dochodach, natomiast wiem, że z kontraktów jakie w jej imieniu negocjowałam miała dosyć pieniędzy aby kupić ten apartament. Nie chodzi tylko o dochody z wydawnictwa. Justyna miała wyjątkowy dar. Potrafiła pisać tak przekonująco, że czytelnicy nabierali ochoty na bliższe zapoznanie się z tym, o czym była mowa w jej książkach. W swojej debiutanckiej powieści opisywała jak bohaterka ugotowała pewną egzotyczną potrawę. Ta potrawa zrobiła się szalenie modna, ludzie wręcz oszaleli na jej punkcie. Akcja kolejnej książki toczyła się na jednej z greckich wysp. Ilość turystów z naszego kraju wybierających się tam na wakacje wzrosła po tym o kilkaset procent. Reklamodawcy szybko zorientowali się w talentach Justyny. Od tej pory zawierałam w jej imieniu kontrakty na opisywanie w kolejnych książkach określonych rzeczy. To się nazywa lokowanie produktu. Na przykład producent aut płacił jej za to żeby bohaterka kolejnej powieści jeździła samochodem określonego typu. I to działało. Od razu sprzedaż tego modelu wystrzeliwała w kosmos. Justyna pisała tak sugestywnie, że czytelnicy masowo naśladowali bohaterów, których umieszczała w swoich książkach. To funkcjonowało do niedawna i przynosiło dobre pieniądze. Krytycy nie poważali Justyny ale czytelnicy ją uwielbiali i ulegali jej sugestiom. Jednak ostatnio ona powiedziała, że ma tego dość. Oświadczyła, że ma dosyć wciskania ludziom kitu, i że teraz napisze prawdziwą powieść, taką, że krytyka wreszcie ją doceni. I rzeczywiście, jak to się mówi, rzuciła się w wir pracy.
- Kiedy widziała ją pani po raz ostatni?
- Wieczorem przed jej śmiercią. Niemal zmusiłam ją do przyjścia na przyjęcie wydawane przez wydawnictwo, w którym mieli uczestniczyć też przedstawiciele firm zainteresowanych lokowaniem swoich produktów w jej książkach. Pojawiła się na chwilę, była tylko tyle ile musiała, wypiła jeden kieliszek wina i szybko wyszła, jak to się mówi , po angielsku. Na pożegnanie powiedziała mi, że tak się zaangażowała w nową powieść, że natychmiast musi wracać do domu i zabrać się do pisania.
- Jeszcze jedno pytanie. – zapytał inspektor.- Czy miała jakichś wrogów? Czy był ktoś kto jej źle życzył, lub mógł zyskać na jej śmierci?
- To w sumie trzy pytania. – stwierdziła agentka. – Ale odpowiedź jest jedna: nie. Czytelnicy ją uwielbiali, wydawcy na niej zarabiali, a życia osobistego właściwie nie miała.
Po zakończeniu przesłuchania inspektor Jankowski przez chwilę analizował uzyskane informacje. Fakty się zgadzały. Justyna Dębińska wyszła z przyjęcia w wydawnictwie i po powrocie do domu od razu wzięła się do pisania, nie przebierając się nawet z wieczorowej sukni. Zdjęła tylko buty, zapewne jakieś niezbyt wygodne szpilki. W pewnym momencie, już nad ranem, wstała od laptopa, otworzyła drzwi na taras i boso skoczyła w dół. Po pewnym czasie ekran na jej laptopie zgasł i pojawił się obrazki ze ściemniacza. Nic nie wskazywało na morderstwo. Nie było nawet widać kogoś kto miałby jakiś motyw, czy chociaż klucze do mieszkania. Inspektor uznał, że pora przeczytać to, co Dębińska napisała w noc przed swoją śmiercią.
Otworzył mieszkanie pisarki kluczem z portierni. Laptop nie był zabezpieczony hasłem. Po naciśnięciu pierwszego z brzegu klawisza zniknął obraz ze ściemniacza i na ekranie pojawił się tekst napisany w popularnym edytorze. Inspektor przewinął do początku i zaczął lekturę. Nie był wielkim fanem literatury, a zwłaszcza takiej, jaką lubią kobiety. Jeśli już to czasem sięgał po jakąś powieść sensacyjną. Nie spodziewał się zatem, że dzieło zmarłej tragicznie pisarki go wciągnie. Mylił się. Agentka miała rację. Dzieło Justyny Dębińskiej wciągało. Opowiadało historię kobiety w średnim wieku, która bezskutecznie poszukiwała sensu życia. Kolejni mężczyźni sprawiali jej zawód i ból. Ukojenia szukała w pracy twórczej ale małostkowi krytycy odmawiali jej satysfakcji. Bohaterka coraz częściej myślała o samobójstwie. Opis był tak sugestywny, że Jankowski poczuł, że jest bliski zrozumienia motywu, jaki kierował autorką. Była tak utalentowana, opisała myśli samobójcze tak sugestywnie, że sama im uległa.
Jankowski wrócił do lektury. Po chwili podniósł wzrok znad laptopa, wstał i w zamyśleniu spojrzał w kierunku otwartych drzwi na taras.
